آئین نامه جهانی مبارزه با دوپینگ
فهرست داروهای ممنوعه سال 2016
استاندارد بین المللی
ترجمه و تدوین : ستاد ملی مبارزه با دوپینگ
متن رسمی فهرست مواد ممنوعه توسط آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ WADA نگهداری و پشتیبانی شدده و
به دو زبان فرانسوی و انگلیسی چاپ و منتشر خواهد شد. در مواقع بروز اختلاف بین نسخه انگلیسدی و فرانسدوی
ملاک اصلی نسخه انگلیسی خواهد بود.
این فهرست از اول ژانویه سال 2016 میلادی ) 11 دی ماه 1394 ( به اجرا در آمده است
قابل اجرا و معتبر از اول ژانویه 2016 ( 11 دی 4913 )
3
مطابق با ماده 4.2.2 درنظر گرفته شوند به جز » موادخاص « آئین نامه جهانی مبارزه با دوپینگ، کلیه مواد ممنوعه باید بعنوان
موادی که در کلاسهای ,S1 S2 ، S4.4 , S4.5 و S.6.a قرار دارند و همچنین روشهای ممنوعه M3,M2,M1 .
مواد ممنوعه
:S0 مواد فاقد تائیدیه
هر ماده فارماکولوژیک )دارای خواص دارویی( که در هیچ یک از قسمت های بعدی فهرست ممنوعه به آن اشاره
نشده باشد و فاقد تأئیدیه رسمی جاری از طرف مقامات بهداشتی مسئول دولتی به منظور مصرف درمانی انسانی
باشد ) به عنوان مثال: داروهای تحت بررسی های پیشرفته پیش بالینی ، بالینی یا داروهایی که تولید آنها متوقف
شده است، داروهای طراحی شده ، موادی که فقط برای مصرف دامپزشکی تأیید شده اند( در همه مواقع ممنوع
می باشند.
S1: عوامل آنابولیک
عوامل آنابولیک ممنوع می باشند.
1 - )AAA( استروئیدهای آنابولیک آندروژنیک
a استروئیدهای آنابولیک آندروژنیک اگزوژن* )خارجی( شامل موارد زیر می باشد: -
1-Androstenediol (5α-androst-1-ene-3β,17β-diol);
1-Androstenedione (5α-androst-1-ene-3,17-dione);
1-Testosterone (17β-hydroxy-5α-androst-1-en-3-one);
4-Hydroxytestosterone (4,17β-dihydroxyandrost-4-en-3-one);
19-Norandrostenedione (estr-4-ene-3,17-dione);
Bolandiol (estr-4-ene-3β,17β-diol );
Bolasterone;
Boldenone;
Boldione (androsta-1,4-diene-3,17-dione);
Calusterone;
Clostebol;
Danazol ([1,2]oxazolo[4',5':2,3]pregna-4-en-20-yn-17α-ol);
Dehydrochlormethyltestosterone (4-chloro-17β-hydroxy-17α-methylandrosta-1,4-dien-3-one); Desoxymethyltestosterone (17α-methyl-5α-androst-2-en-17β-ol);
مواد و روش های ممنوعه در کلیه مواقع
)در حین مسابقات و خارج از مسابقات(
4
Drostanolone;
Ethylestrenol (19-norpregna-4-en-17α-ol);
Fluoxymesterone;
Formebolone;
Furazabol (17α-methyl [1,2,5]oxadiazolo[3',4':2,3]-5α-androstan-17β-ol);
Gestrinone;
Mestanolone;
Mesterolone;
Metandienone (17β-hydroxy-17α-methylandrosta-1,4-dien-3-one);
Metenolone;
Methandriol;
Methasterone (17β-hydroxy-2α,17α-dimethyl-5α-androstan-3-one);
Methyldienolone (17β-hydroxy-17α-methylestra-4,9-dien-3-one);
Methyl-1-testosterone (17β-hydroxy-17α-methyl-5α-androst-1-en-3-one);
Methylnortestosterone (17β-hydroxy-17α-methylestr-4-en-3-one);
Methyltestosterone;
Metribolone (methyltrienolone, 17β-hydroxy-17α-methylestra-4,9,11-trien-3-one);
Mibolerone;
Nandrolone;
Norboletone;
Norclostebol;
Norethandrolone;
Oxabolone;
Oxandrolone;
Oxymesterone;
Oxymetholone;
Prostanozol (17β-[(tetrahydropyran-2-yl)oxy]-1'H-pyrazolo[3,4:2,3]-5α-androstane);
Quinbolone;
Stanozolol;
Stenbolone;
Tetrahydrogestrinone (17-hydroxy-18a-homo-19-nor- 17α-pregna-4,9,11-trien-3-one);
Trenbolone (17β-hydroxyestr-4,9,11-trien-3-one);
و همچنین سایر مواد با ساختار شیمیایی مشابه یا اثرات بیولوژیک همسان نیز ممنوع می باشند.
b استروئیدهای آنابولیک آندروژنیک آندوژن** هنگامی که به صورت خارجی تجویز می شوند عبارتند از: -
Androstenediol (androst-5-ene-3β,17β-diol);
Androstenedione (androst-4-ene-3,17-dione);
Dihydrotestosterone (17β-hydroxy-5α-androstan-3-one);
Prasterone (dehydroepiandrosterone, DHEA,3β-hydroxyandrost-5-en-17-one);
Testosterone;
5
و ایزومرها و متابولیت های آنها، شامل ولی نه محدود به :
3β-Hydroxy-5α-androstan-17-one;
5α-Androstane-3α,17α-diol;
5α-Androstane-3α,17β-diol;
5α-Androstane-3β,17α-diol;
5α-Androstane-3β,17β-diol;
5β-Androstane-3α,17β-diol;
7α-Hydroxy-DHEA;
7β-Hydroxy-DHEA;
4-Androstenediol (androst-4-ene-3β, 17β-diol);
5-Androstenedione (androst-5-ene-3,17-dione);
7-Keto-DHEA;
19-Norandrosterone;
19-Noretiocholanolone.
Androst-4-ene-3α,17α-diol;
Androst-4-ene-3α,17β-diol;
Androst-4-ene-3β,17α-diol;
Androst-5-ene-3α,17α-diol;
Androst-5-ene-3α,17β-diol;
Androst-5-ene-3β,17α-diol;
Androsterone;
Epi-dihydrotestosterone;
Epitestosterone;
Etiocholanolone.
2 دیگر عوامل آنابولیک -
شامل موارد زیر می باشند ولی به آنها محدود نیستند:
Clenbuterol, selective androgen receptor modulators (SARMs مانند : andarine and ostarine), tibolone,zeranol,zilpaterol.
به منظور استفاده در این قسمت:
*"اگزوژن" به ماده ای اتلاق می شود که به طور طبیعی توسط بدن انسان تولید نمی شود.
**"آندوژن" به ماده ای اتلاق می شود که به طور طبیعی توسط بدن انسان تولید می شود .
S2 : هورمون های پپتیدی، فاکتورهای رشد، مواد در ارتباط با آنها و مقلدها
6
مواد زیر و سایر مواد با ساختار شیمیایی مشابه یا با اثرات بیولوژیک همسان ممنوع می باشند:
-1 آگونیست های گیرنده اریتروپوئیتین:
1 - 1 عوامل تحریک کننده اریتروپوئز ) ساخت گلبول قرمز ESAs ( مانند داربی پوئیتین (dEPO) ؛ اریتروپوئیتین ها (EPO) ؛
EPO-Fc ؛ پپتیدهای مقلد EPO (EMP) ، مانند CNTO 530 و پجینساتاید (Peginesatide) ، و متوکسی پولی
اتیلن گلایکول اپوئیتین بتا – (CERA) ؛
2 - 1 آگونیست های گیرنده EPO غیر اریتروپوئیتیک، مانند : ARA-290 , Asialo EPO و Carbamylated EPO ؛
-2 تثبیت کننده های فاکتور القاکننده هیپوکسی (HIF) ، مانند کبالت و FG-4592 ؛ و فعال کننده های HIF ، مانند آرگون،
گزنون ؛
-3 گنادوتروپین جفتی (CG) و هورمون لوتئینی (LH) وعوامل آزاد کننده آنها مانند buserelin ، gonadorelin و
triptorelin در"مردان" .
-4 کورتیکوتروفین ها و عوامل آزاد کننده آنها مانند corticorelin ؛
-5 هورمون رشد (GH) و عوامل آزادکننده آن شامل هورمون آزادکننده هورمون رشد (GHRH) وآنالوگ های آن مانند
CJC-1295 , sermorelin و tesamorelin ; Growth Hormon Secretagogues (GHS) مانند
ghrelin و مقلدهای ghrelin مانند anamorelin و ipamorelin ; و پپتیدهای آزادکننده GH (GHRPs)
مانند alexamorelin , GHRP-6 , hexarelin و pralmorelin ( GHRP-2 .)
سایر فاکتورهای رشد ممنوعه:
فاکتور رشد فیبروبلاست ) (FGFS ، فاکتور رشد هپاتوسیت) (HGF ، فاکتور 1 رشد شبه انسولینی (IGF-1) و
آنالوگ های آن، فاکتورهای رشد مکانو (MGFs) ، فاکتور رشد مشتق شده از پلاکت (PDGF) ، فاکتور
رشد وازکولار اندوتلیال - (VEGF) و هرگونه فاکتور رشد مؤثر بر ساخت یا تحلیل عضله، تاندون یا
لیگامنت، ساخت عروق جدید، مصرف انرژی، ظرفیت بازسازی یا تغییر و تبدیل نوع تار عضلانی.
S3 آگونسیت های بتادو -
کلیه آگونیست های گیرنده بتا دو مشتمل بر همه ایزومرهای نوری مانند - d- و l- در قسمت مربوطه ممنوع هستند.
بجز:
- سالبوتامول استنشاقی (Salbutamol) )به میزان حداکثر 1600 میکرو گرم طی 24 ساعت(،
- فورموترول استنشاقی (Formoterol) )حداکثر دوز آزاد شده به میزان 54 میکروگرم طی 24 ساعت( و
- سالمترول استنشاقی (salmeterol) زمانیکه مطابق با رژیم درمانی توصیه شده سازنده آن مصرف می شوند .
7
وجود سالبوتامول با غلظتی بیش از 1000ng/ml یا فورموترول با غلظتی بیشتر از 40 ng/ml در ادرار مسلماً ناشی از مصرف
درمانی آن نبوده و به عنوان یافته غیرطبیعی آزمایشگاهی ) (AAF تلقی خواهد شد، مگر اینکه ورزشکار از طریق بررسی
فارماکوکینتیک کنترل شده ثابت کند که نتیجه غیرطبیعی بدست آمده به دنبال مصرف دوز درمانی استنشاقی تا میزان حداکثر مورد
اشاره در بالا می باشد.
S4 مودولاتوری های )تعدیل کننده های( هورمونی و متابولیک -
تعدیل کننده های هورمونی و متابولیک زیر ممنوع هستند:
-1 مهارکننده های آنزیم آروماتوز مشتمل بر موارد زیر بوده ولی به آنها محدود نمی شوند:
4-Androstene-3,6,17 trione (6-oxo);
Aminoglutethimide;
Anastrozole;
Androsta-1,4,6-triene-3,17-dione (androstatrienedione);
Exemestane;
Formestane;
Letrozole;
Testolactone.
-2 تعدیل کننده های انتخابی گیرنده استروژن (SERMs) مشتمل بر مواد زیر بوده ولی به آنها محدود
نمی شوند:
raloxifene- tamoxifen- toremifene
-3 سایر مواد ضد استروژنی مشتمل بر مواد زیر بوده ولی به آنها محدود نمی شوند:
clomiphene, cyclofenil, fulvestrant
-4 عواملی که عمل یا اثرات مایوستاتین (myostatin) را تغییر داده و یا تعدیل می کنند، شامل مواد زیر
می باشند ولی به آنها محدود نمی شوند: مهار کننده های مایوستاتین myostatin Inhibitors) )
-5 تعدیل کننده های متابولیک:
1 - 5 فعال کننده های AMP-activated protein kinase (AMPK) مانند AICAR و آگونیست های
Peroxisome Prolifrator Activated Receptor مانند GW 1516 ;
2 - 5 انسولین ها و مقلدهای انسولین
3 - 5 Meldonium
4 - 5 Trimetazidine
S5 مواد مدر )دیورتیک ها( و عوامل پوشاننده -
8
دیورتیک ها و مواد پوشاننده زیر ممنوع هستند، هم چنین دیگر مواد با ساختار شیمیایی مشابه یا اثر )اثرات(
بیولوژیک یکسان ممنوع می باشند.
مشتمل بر مواد زیر بوده ولی به آنها محدود نمی شوند:
دسموپرسین ) Desmopressin (، پروبنسید ) (probenecid ، حجم دهنده های پلاسما ) (plasmaexpanders
مانند: گلیسرول (Glycerol) و تجویز داخل وریدی آلبومین) albumin (، دکستران) dextran ،)
هیدوکسی اتیل استارچ hydroxyethylstarch) ( و مانیتول ) mannitol )
Acetazolamide; amiloride; bumetanide; canrenone; chlortalidone ;
etacrynic acid; furosemide; indapamide; metolazone ;
spironolactone; thiazides, مانند : bendroflumethiazide, chlorothiazide
و hydrochlorothiazide; triamterene و vaptans, مانند : tolvaptan.
به استثناء :
دروسپیرنون ) (drospirenone ، پامابروم (Pamabrom) و مصرف چشمی مهارکننده های
carbonic anhydrase )مانند دورزولاماید ) dorzolamide ( ، برینزولاماید ) brinzolamide ) )
کاربرد موضعی فلی پرسین (felypressin) بعنوان بی حس کننده دندانی.
کشف کاربرد هر مقدار از مواد زیر دارای حد آستانه مصرف، در همه مواقع یا در حین مسابقه شامل: فورموترول،
سالبوتامول، کاتین، افدرین، متیل افدرین و پسودوافدرین به همراه یک ماده مدر یا پوشاننده در نمونه ورزشکار،
یافته غیرطبیعی آزمایشگاهی تلقی می شود مگر اینکه ورزشکار ثابت نماید که دارای معافیت مصرف درمانی تأیید
شده برای آن ماده علاوه بر TUE تأیید شده برای ماده مدر یا پوشاننده است.
روش های ممنوعه
M1 : دستکاری خون و ترکیبات خون
موارد زیر ممنوع می باشد:
.1 تجویز یا کاربرد مجدد هر مقدار خون اتولوگ )خودفرد(، آلوژنیک ] همولوگ)فرد دیگر( [ یا هترولوگ)غیرانسانی(
یا فراورده های گلبول قرمز با هر منشاء به داخل دستگاه گردش خون.
.2 افزایش دهنده های مصنوعی جذب یا برداشت، انتقال و آزادسازی اکسیژن شامل موارد زیر بوده ولی به آنها
محدود نمی شوند:
پرفلوروکمیکال ها ,(Perflurochemicals) افاپروکسیرال (RSR13) efaproxiral
9
و فراورده های تغییر یافته هموگلوبینی » ) « modified haemoglobin products مانند:جایگزین های خونی با
پایه هموگلوبین haemoglobin- based blood substitutes و
فراورده های هموگلوبینی میکرواینکپسوله haemoglobin microencapsulated products ( ، به استثناء
مصرف اکسیژن مکمل.
.3 هر شکل از دستکاری داخل عروقی خون یا ترکیبات خونی از طریق فیزیکی یا شیمیایی.
M2 : دستکاری فیزیکی و شیمیایی
موارد زیر ممنوع می باشد:
.1 دستکاری یا اقدام به دستکاری نمونه با این هدف که نمونه تغییر پیدا کرده و یا عوض شود و یا صحت نمونه
گرفته شده در خلال سلسله مراتب کنترل دوپینگ از بین برود، ممنوع می باشد.
این روش ها شامل موارد زیر هستند ولی به آن محدود نمی شوند:
عوض کردن ادرار و / یا افزودن موادی مانند آنزیم های پروتئاز
.2 انفوزیون های داخل وریدی و )یا( تزریقات بیشتر از 50 میلی لیتر طی دوره زمانی 6 ساعته ممنوع می باشند، بجز
در مواردی که به صورت مجاز و قانونی در روند پذیرش بیمارستانی، اعمال جراحی و یا بررسی های کلینیکی
دریافت شوند.
M3 : دوپینگ ژنی
موارد ذیل به علت افزایش ظرفیت بالقوه عملکرد ورزشکار، ممنوع می باشند:
-1 انتقال پولیمرهای اسیدهای نوکلئیک یا آنالوگ های اسید نوکلئیک ;
-2 استفاده از سلولهای طبیعی و یا سلول هایی که از نظر ژنتیکی تغییر یافته اند.
علاوه بر گروه ها یا کلاس های S0 تا S5 و M1 تا M3 که در بالا به آنها اشاره شد، گروه های زیر در حین
مسابقات ممنوع می باشند:
مواد ممنوعه
S6 : محرک ها (STIMULANTS) :
کلیه مواد محرک شامل همه ایزومرهای نوری مانند d- و l- در قسمت مربوطه ممنوع می باشند.
مواد محرک شامل ترکیبات زیر می باشند:
a - مواد محرک غیرخاص عبارتند از:
مواد و روش های ممنوعه در حین مسابقات
10
Adrafinil; amfepramone; amfetamine; amfetaminil; amiphenazole; benfluorex; benzylpiperazine; bromantan; clobenzorex; cocaine; cropropamide; crotetamide; fencamine; fenetylline; fenfluramine; fenproporex; fonturacetam
[4-phenylpiracetam (carphedon)]; furfenorex; mefenorex; mephentermine; mesocarb; metamfetamine(d-); p-methylamphetamine; modafinil;
norfenfluramine; phendimetrazine; phentermine; prenylamine; prolintane.
هر ماده محرکی که به طور واضح و مشخص در این قسمت فهرست نشده است ماده خاص تلقی می گردد.
b - مواد محرک خاص .
شامل مواد زیر هستند ولی به آنها محدود نمی شوند:
Benzfetamine; cathine**; cathinone and its analogues, e.g. mephedrone ,methedrone, and α-pyrrolidinovalerophenone; dimethylamphetamine; ephedrine ***
;epinephrine**** (adrenaline); etamivan; etilamfetamine ; etilefrine; famprofazone; fenbutrazate; fencamfamin; heptaminol ;hydroxyamfetamine (parahydroxyamphetamine); isometheptene ;levmetamfetamine; meclofenoxate; methylenedioxymethamphetamine ;methylephedrine *** ; methylhexaneamine (dimethylpentylamine); methylphenidate; nikethamide; norfenefrine; octopamine; oxilofrine (methylsynephrine); pemoline; pentetrazol; phenethylamine و مشتقاتش ; phenmetrazine; phenpromethamine; propylhexedrine ; pseudoephedrine *****;
selegiline; sibutramine; strychnine ;tenamfetamine (methylenedioxyamphetamine), tuaminoheptane;
و دیگر موادی که ساختار شیمیایی مشابه یا اثرات بیولوژیک همسان با محرک ها هستند، نیز ممنوع می باشند.
بجز:
کلونیدین. ) (Clonidine
مشتقات ایمیدازول برای مصرف موضعی و چشمی و مواد محرک مندرج در برنامه پایش 2016 . *
* bupropion,caffeine,nicotin,phenylephrine,phenylpropanolamine,pipradol, synephrine :
این مواد در زمره برنامه پایش )نظارتی( 2016 قرار دارند و در زمره مواد ممنوعه نیستند.
** کاتین (cathine) : در مواقعی که غلظت آن در نمونه ادرار بیشتر از 5 میکروگرم در میلی لیتر باشد ممنوع
است.
*** افدرین (ephedrine) و متیل افدرین (Methylephedrine) زمانی که غلظت آنها در ادرار بیش از 10
میکروگرم در میلی لیتر باشد، ممنوع است.
11
**** اپی نفرین )آدرنالین( : کاربرد موضعی آن مانند داخل بینی و داخل چشمی، یا تجویز همزمان آن با
بی حس کننده های موضعی ممنوع نمی باشد.
***** پسودوافدرین (pseudoephedrine) : هنگامیکه غلظت ادراری بیشتر از 150 میکروگرم در میلی لیتر
داشته باشد، ممنوع است.
S7 : مخدرها (NARCOTICS)
مواد مخدر زیر ممنوع می باشند:
Buprenorphine, dextromoramide, diamorphine (heroin), fentanyl and its derivatives, hydromorphone, methadone, morphine, oxycodone, oxymorphone, pentazocine و pethidine.
S8 : کانابینونیدها (Canabinoids)
ممنوع هستند :
نوع طبیعی مانند : کانابیس، حشیش، ماری جوانا یا فرم سنتتیک دلتا 9 تتراهیدروکانابینول - (THC)
شبه کانابینوئیدها مانند : "Spice" ، JWH-018 ، JWH0-73 ، HU-210 .
S9 : گلوکوکورتیکوئیدها )GLUCOCORTICOIDS(
همه گلوکوکورتیکوئیدها در صورتی که از راه دهان، از طریق تزریقات وریدی، عضلانی، یا از راه مقعد مصرف شوند،
ممنوع میباشند.
لازم به ذکر است که مصرف مواد گروه های S8 و S7 و S6 علاوه بر محرومیت مندرج در کد WADA ، در صورت کاربرد و استفاده
غیرپزشکی در همه مواقع )حین و خارج از مسابقات( وفق قوانین جمهوری اسلامی ایران ممنوع بوده و با مصرف کننده مطابق قوانین قضایی
کشور برخورد خواهد شد.م.
مواد ممنوعه در ورزش های خاص
P1 : الکل (Alcohol)
الکل )اتانول( فقط در هنگام مسابقات و در ورزش های زیر ممنوع شده است:
کشف یا شناسایی آن با استفاده از تجزیه آزمایشگاهی از راه تنفس و یا خون می باشد. حد یا آستانه ممنوعیت و تخلف از قوانین مبارزه با
دوپینگ برابر با غلظت خونی الکل به میزان 10 / 0 گرم در لیتر میباشد.
ورزش های هوایی ) فدراسیون جهانی (FAI
ورزش تیروکمان )فدراسیون جهانی (WA
ورزش اتومبیلرانی )فدراسیون جهانی (FIA
ورزش قایق موتوری ) فدراسیون جهانی (UIM
12
P2 . بتابلوکرها )مهارکننده های گیرنده بتا(
در رشته های ورزشی زیر و نیز در خارج از مسابقات در جاییکه به آن اشاره شده، ممنوع می باشند: » حین مسابقات « بتابلوکرها فقط
ورزش تیروکمان )فدراسیون جهانی WA *)
ورزش اتومبیلرانی ) فدراسیون جهانی (FIA
ورزش بیلیارد ) فدراسیون جهانی (WCBS )برای همه رشته ها(
ورزش دارت ) فدراسیون جهانی (WDF
ورزش گلف )فدراسیون جهانی IGF )
ورزش تیراندازی ) فدراسیون جهانی (IPC, ISSF *
ورزش اسکی/اسنوبورد )فدراسیون جهانی FIS ( در:.
Ski jumping, Freestyle aerials/halfpipe and snowboard halfpipe/big air
ورزش های زیر آب )فدراسیون جهانی CMAS ( در رشته های
constant-weight apnoea with or without fins , dynamic apnoea with and without fins, free immersion apnoea, Jump Blue apnoea, spearfishing, static apnoea, target shooting and variable weight apnoea .
* در خارج از مسابقات نیز، ممنوعیت دارند.
بتابلوکرها شامل مواد داروئی زیر می باشند ولی به آنها محدود نمی شوند:
Acebutolol, alprenolol, atenolol, betaxolol, bisoprolol, bunolol, carteolol, carvedilol, celiprolol, esmolol, labetalol, levobunolol, metipranolol, metoprolol, nadolol, oxprenolol,pindolol, propranolol, sotalol, timolol.
لازم به توضیح که وفق قوانین ج.ا.ایران مصرف الکل اکیداً ممنوع بوده و با مصرف کننده مطابق قوانین قضایی کشور برخورد خواهد شد. م.
