مفهوم کی و کیمه در کاراته

کی

معنی و مفهوم کی، یکی از مشکل‌ترین مفاهیم در رابطه با فلسفه و تمرین کاراته است. بسیاری از کاراته‌کاها مایلند که بدانند کی واقعاً چیست. کلمه کی از لغت چینی چی‌ نشأت گرفته، در فلسفه چینی، "چی" عبارت است از آنچه که موجودات جاندار را از بیجان جدا می‌سازد. ولی با پیشرفت فلسفه چینی، مفهوم "چی" معنا و کاربردهای وسیع‌تری به خود گرفت. از برخی نظرات، "چی" اساسی‌ترین و اصلی‌ترین چیزی است که همه چیز از آن درست شده است. تفاوت بین موجودات در این نیست که دارای "چی" باشند یا نه، بلکه تفاوت آنها در اصولی است که تعیین می‌کند که چی در هر موجود یا شیئی، چگونه سازماندهی شده و چگونه عمل می‌کند.

کاراته‌کای حال حاضر در مورد جنبه‌های تاریخی مفهوم کی زیاد حساس نیست. سؤال این است که آیا کلمه کی بیانگر چیزی واقعی هست یا نه، و اگر هست، آن چیز چیست. تلاشهای زیادی شده است که نشان می‌دهد که کی بعنوان یک پدیده موجود عبارت است از "انرژی" یا "چیزی" که در داخل بدن جریان دارد (به خصوص در مسیر کانال‌هایی در بدن به نام "مِریدیـِـن). تاکنون، شواهد زیادی در این رابطه وجود نداشته ولی این به آن معنا نیست که "کی" وجود ندارد، مساله این است که هنوز شواهد لازم برای ثابت کردن آن به دست نیامده است.

همه کاراته‌کاها باور ندارند که "کی"، "انرژی" یا "چیزی شبیه به آن" است. برای بعضی از آنها کی عبارت است از یک مفهوم مصلحتی (مثل یک پتو) که پوشاننده یا در برگیرنده، قصد، حرکت آنی، توجه و نیّت است. اگر کسی این تصویر را که کی، چیزی است که می‌تواند انتشار یابد را اجتناب کند، در این صورت برای توضیح "کی"، باید جهت فیزیکی و روانشناسی مثبتی، اتخاذ شود. این مساله می‌تواند سازگاری و کارآیی حرکات شخص را به حداکثر رساند و در نتیجه تکنیک‌های قوی‌تر و احساس مثبتی در شخص به وجود می‌آید.

علی‌رغم انتخاب هر شخص در رابطه با موجودیّت "کی" و اینکه به آن به عنوان چیزی واقعی یا غیر واقعی نگاه کند، شکی نیست که در کاراته مساله فقط دست کاری کردن بدن حریف نیست. مسائل بسیاری دیگردر کاراته اهمیّت دارند از جمله زمان‌بندی، تعادل، سرعت، قدرت حمله و به خصوص موقعیّت روانی حریف مقابل. بعلاوه، کاراته سیستمی برای داشتن کنترل فیزیکی روی دیگران نیست، بلکه ابزاری است برای پیشرفت خود شخص. در نتیجه شکی وجود ندارد که ترویج حالات فیزیکی و روانی مثبت، بخش بسیار مهم کاراته است. باز هم تکرار می‌کنیم، ممکن است بعضی افراد این ترویج در جهت مثبت را "کی" قلمداد نکنند.

کیمه

تمرکز و یا کیمه در کاراته عبارت است از تمرکز تمام انرژی بدن در لحظه‌ای که یک تکنیک به خصوص، با هدف تماس پیدا می‌کند. این تمرکز انرژی در اثر ایجاد فشار و آزاد سازی در عضلات خاص، در زمان صحیح و همچنین خروج هوا از ریه‌ها در حالیکه تکنیک تمام و کامل می‌شود، به وجود می‌آید. در صورتی که فشار ناشی از کامل کردن یک تکنیک بیشتر از زمان تعیین شده طولانی شود، "کیمه" آزاد نمی‌شود چرا که کیمه با سرعت تکنیک ارتباط دارد.حرکات کاراته ، قدرت را به سرعت تبدیل می‌کنند، بنابراین هنگامی که ضربه مشت زده می‌شود، این حرکت به تدریج سرعت یافته و در لحظه تماس با هدف، حداکثر سرعت را به خود می‌گیرد. اگر در این لحظه تمام عضلات تحت فشار بوده و تمرکز داشته باشند، تمام نیروی بدن از سرعت به قدرت تبدیل شده و کیمه به دست می‌آید.

هر کسی می‌تواند با استفاده از وزن بدن ضربه مشت یا لگد بزند. این نوع قدرت، نوعی است که همه افراد دارند و در موقعیّت‌های روزمره بکار می‌رود و بسته به فیزیک بدن هر شخص متفاوت است. ولی نیرویی که در تمام تکنیک‌های کاراته به کار می‌رود از ایجاد فشار در عضلات و آزاد سازی آن به وجود می‌آید و لذا بر وزن و سایز بدن متکی نیست. هر کس، کوچک یا بزرگ اندام، امکان ایجاد نیرو و قدرت زیادی را دارد اگر یاد بگیرد که از بدن خود به طرز صحیح استفاده کند.

در صورت استفاده صحیح از بدن، شخص می‌تواند به نقطه‌ای برسد که در آن بدن می‌تواند به حداکثر بازدهی برای اجرای هر تکنیکی برسد. این نباید با آنچه که شخص فکر می‌کند که بازدهی حداکثر است، اشتباه گرفته شود. انعطاف‌پذیری جهت بدست آوردن حداکثر کشش و انقباض در تمام گروه‌های عضلانی که در حرکات گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند، از اهمیّت زیادی برخوردار است، هرچقدر مسافتی که یک عضله هنگام انقباض و انبساط طی می‌کند بیشتر باشد، سرعت بیشتر شده و در نتیجه قدرت در تکنیک افزایش می‌یابد. بوجود آوردن هماهنگی بسیار حیاتی است به این معنی که انرژی‌ای در یک نقطه بوجود آمده است و قرار است به نقطه دیگری انتقال یافته با انرژی‌ای که در نقطه دوّم تولید شده ترکیب شود، باید به وسیله کاراته کا عملی گردد.

برای توصیف کیمه، می‌توان انرژی پنهان بدن را با انرژی نور خورشید مقایسه کرد. با استفاده از ذره‌بین، نور جمع آوری شده را می‌توان در نقطه کانون عدسی متمرکز کرد، آن نور متمرکز شده می‌تواند کاغذ، چوب و یا حتی فلز را بسوزاند، ولی قبل از این مقطع، نور دارای قدرت بسیار ناچیزی است.
بنابر‌این تمام اجزا و شرایط یک تکنیک صحیح کاراته مانند قدرت, سرعت, بازدم, مرکز ثقل, تعادل و... را در یک نقطه متمرکز کردن را کیمه می‌نامند.